مشاوره عبارت است از یک رابطه ی تخصصی بین مراجع و مشاور که با طیب خاطر بین این دو ایجاد شده و بر اصول و روابط حسنه انسانی مبتنی است. در این رابطه انسانی و تخصصی، مراجع در خود شناسی، تصمیم گیری مناسب و ارضای معقول نیازهایش یاری می شود.

در تعاریفی که از مشاوره به عمل آمده منظور و هدف از اینکه فرد خود را بشناسد، این است که با این شناسایی به صورت انسانی موثرتر و خلاق تر و در نتیجه شادمان‌تر درآید. با استفاده از فنون ارائه شده در مشاوره، فرد نه تنها وضع فعلی خود را درک می‌کند، بلکه از آنچه که به صورت آن در خواهد آمد، نیز آگاه می‌شود. راجرز روان شناسی که نظریات او در مشاوره کاربرد اساسی دارد، معتقد است که هدف بیشتر مشاغل یاری دهنده که مشاوره را نیز شامل می‌شود، افزایش رشد شخصی و روانی فرد در مسیر رشد اجتماعی است.

شکی نیست که به موازات گسترش اجتماع و پیچیدگی نهادهای آن مشکلاتی بروز می‌کند و چیزهای جدیدی ضرورت می‌یابد که قبلا نیازی بدان احساس نمی‌شده است. در چنین شرایطی با توجه به پیچیده‌تر شدن شرایط اجتماعی، ایجاد موانع تحصیلی، سست‌تر شدن روابط عاطفی و عوامل متعدد دیگر توجه به اصلاح شرایط عاطفی و روحی افراد کاملا ضروری به نظر می‌رسد. تحول جوامع از حالت ساده به پیچیده، جنبه‌های مختلفی از زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بطوری که سازگاری با این دگرگونی‌ها از جمله تغییرات در نوع روابط، تغییرات شغلی، تحصیلی و … لزوم مشاوره را مورد تائید قرار می‌دهد.

مشاوره به عنوان یک رشته علمی، در زمینه های زیرموثر است:

• رفتار شغلی، شامل رشد علایق، نگرش ها، ارزش ها، واستعدادهای شغلی و رابطه آنها با رضایت و کارآیی شغلی
• شناخت و کمک به افزایش رشد شناختی انسان، و رابطه آن با حل مسأله، تصمیم گیری و قضاوت
• یادگیری انسان و تغییر رفتار، به ویژه در زمینه کسب، انتقال و حفظ رفتارهای موفق و مسلط در طول زندگی
• ارتباط های انسانی و رفتارهای بین فردی، به ویژه در بین اعضای خانواده و سایرگروه های اولیه که بر فرآیند رشد مؤثرند
• تطابق بهینه فرد با محیط، به ویژه در خانواده، محیط های آموزشی، شغلی و اجتماعی که به سلامت، نشاط و رشد مداوم انسان مربوط می شود

امر مشاوره با توجه به زمینه های مختلف به انواع گوناگون تقسیم می گردد. از نظر موضوع، مشاوره در انواع ۱) تحصیلی ۲) شغلی ۳) خانوادگی ۴) بهداشتی ۵) سازشی، طبقه بندی می شود و از نظر اجرا نیز راهنمایی به انواع ۱) فردی ۲) گروهی تقسیم می گردد.

از نظر موضوع

تقسیم بندی راهنمایی از لحاظ موضوع، یک طبقه بندی قراردادی است که صرفاً به منظور سهولت مطالعه و یا برنامه ریزی مواد درسی صورت می پذیرد و گرنه در عمل، از تمام انواع مشاوره، به طور هم زمان استفاده به عمل می آید. شرح هر یک از انواع مشاوره از لحاظ موضوعی به قرار زیر است:

۱- مشاوره تحصیلی

راهنمایی تحصیلی به دانش آموزان کمک می کند تا بتوانند:

الف) دروس و رشته تحصیلی مناسبی را برگزیند.

ب) از قوانین آموزشگاه و مقررات آموزشی و امتحانی مطلع گردد.

هدف راهنمایی تحصیلی برای دانش آموز بدون شک، کسب موفقیت تحصیلی است.

از شیوه های اجرایی راهنمایی تحصیلی برای نیل به این هدف می توان از موارد زیر نام برد:

• راهنمایی دانش آموز در کسب عادت صحیح مطالعه
• کمک به دانش آموزان عقب مانده تحصیلی یا پیشرفته ذهنی به منظور پیشرفت تا حداکثر ظرفیت خود
• آشنا ساختن دانش آموزان با چگونگی استفاده از منابع یاد گیری، یادداشت برداری، خلاصه نویسی
• آشنا ساختن دانش آموزان با ارتباط بین مواد درسی و رشته های تحصیلی بعدی و آگاه کردن آنان از رابطه بین رشته های تحصیلی و مشاغل
• کمک به دانش آموزان در ارزیابی صحیح توانایی ها و علایق خود
• کمک به معلمان در انطباق روش های تدریس خود با استعداد ها و نیاز مندی های فردی دانش آموزان

۲- مشاوره شغلی

از طریق راهنمایی شغلی به فرد کمک می شود تا پس از شناخت استعداد ها و رغبت ها و همچنین محدودیت های خود شغل مناسبی را در جامعه انتخاب کند با گذراندن دوره های آموزشی لازم برای به عهده گرفتن آن آماده گردد و در انجام آن با موفقیت عمل کند، نیازهای مادی و روانی خود را ارضا نماید و موجبات بهبودی وضع جامعه را فراهم آورد.

۳- مشاوره خانوادگی

هدف از راهنمایی خانوادگی ارائه اطلاعات لازم به منظور کمک به برقراری روابط سالم و متعادل بین اعضای خانواده و تامین آرامش و آسایش آن است. این روابط عبارتند از: روابط فرزندان با یکدیگر، مادر و فرزند، پدر و فرزند و به ویژه روابط بین زن و مرد (زوجین)

۴- مشاوره بهداشتی

این نوع مشاوره به منظور تامین سلامت جسمی و روانی ارائه می گردد و هدف اصلی آن پیشگیری از ابتلا به بیمارهای جسمی و روانی است. مشاوره بهداشتی همچنین در موارد زیر نقش تعیین کننده ای دارد:

• حفظ سلامت فرد و اجتماع
• ایجاد زمینه به منظور پیشگیری از ابتلا به بیماری های مسری و کنترل آنها
• مانع از بروز حوادث ناگوار

۵- مشاوره سازشی

به فرد کمک می کند تا خود را با ۱) خویشتن ۲) دیگران ۳) محیط سازگار کند. انجام این نوع مشاوره مستلزم ارائه ی اطلاعات مناسب به فرد است تا در سایه خود شناسی، اهداف تحصیلی، شغلی و اجتماعی مناسبی برای خود برگزیند.

مشاوره، فرایند «انجام کاری برای کسی» نیست، بهترین توصیف مشاوره، تعریف آن به صورت «فرایندی تعاملی و متقابل» است. امروزه راهنمایی و مشاوره به صورت حرفه ای کمکی به افرادی است که در رشد، سازگاری، تصمیم گیری، روابط خانوادگی، مهارت های اجتماعی و شیوه زندگی مشکلاتی دارند. مشاوره، کمک می کند تا راه حل مناسبی برای مشکلات بیابند. در این میان، مشاوره تحصیلی به جهت نقش مهم تربیت نیروی انسانی آینده، از اهمیت زیادی برخودار است. وظیفه مشاور تحصیلی، در آماده کردن دانش آموزانی که نیروی انسانی فردا تلقی می شوند، برای مواجهه و سازگاری با مقتضیات قرن اخیر که از حساسیت ویژه ای برخوردار است بسیار حساس و سنگین است. اضطراب، افسردگی، مصرف مواد مخدر، رفتارهای نابهنجار، مشکلات تحصیلی، گرایش ارتباط با جنس مخالف و … از عمده ترین مشکلات روانی اجتماعی دانش آموزان است؛

به طوری که بیش از ۳۲ درصد دانش آموزان از نوعی مشکل اجتماعی روانی رنج میبرند که برنامه ها و محتوای آموزشی میبایست با توجه به نیازها و امکانات دانش آموزان تهیه و اجرا گردد. از طریق «خدمات راهنمایی و مشاوره» می توان توانایی ها و نیز محدودیت های دانش آموزان را شناخت و از امکانات موجود حداکثر استفاده را به عمل آورد.

مشاور تحصیلی، با شناخت دانش آموزان در زمینه های گوناگون می تواند آنان را به رشته های تحصیلی مناسب راهنمایی کند و آنان را در حل مشکلات یاری دهد. گرچه آشنایی معلم با فنون راهنمایی، تدریس و عملکرد، او را مؤثر و پربار می سازد؛ ولی معلم به تنهایی نه می تواند و نه فرصت دارد به تمام مسایل و مشکلات روانی، خانوادگی و تحصیلی دانش آموزان رسیدگی کند و برای هر کدام راه حل ارایه دهد. از این رو، مشاور تحصیلی با ‎ همکاری معلم، خانواده و مسئولان مدرسه، می تواند دانش آموزان را در جهت رفع مشکلات تحصیلی و خانوادگی و روانی و تأمین ثبات عاطفی یاری دهد و در نهایت، نیل به اهداف آموزش و پرورش را ممکن سازد.

نقش مشاوره در آموزش و پرورش افراد به حدی است که عده ای از صاحب نظران آن را نوعی تعلیم و تربیت گفته اند و بعضی مشاوره را تسهیل کننده جریان تعلیم و تربیت می دانند. مهم ترین عواملی که در ضرورت راهنمایی و مشاوره و توسعه آن در نظام های آموزش و پرورش مؤثر بوده اند عبارت است از:

توجه به اصالت دانش آموز و آموزش و پرورش وی

‎ وجود تفاوت های فردی در دانش آموزان و ضرورت شناخت و توجه به این تفاوت ها در امر آموزش و پرورش

وجود استعدادهای عمومی و اختصاصی در دانش آموزان و ضرورت شناخت و پرورش تدریجی و سنجش آن ها

‎ رشد جمعیت و افزایش گرایش ها و علاقه مندی به تحصیل در سطوح مختلف و گسترش علوم و تکنولوژی

تراکم و تنوع واحدهای درسی در رشته های تحصیلی و ضرورت انتخاب مناسب

توسعه ی مشاغل و حرفه و ضرورت انتخاب شغل مناسب

تغییر نگرش ها و ارزش ها نسبت به انتخاب رشته های تحصیلی و انتخاب شغل

گسترش نیازهای جامعه به نیروی انسانی در سطوح مختلف مهارت

وجود مسایل و مشکلات جسمانی، عاطفی، اجتماعی، رفتاری، تحصیلی و خانوادگی در دانش آموزان

اهداف مشاوره می تواند مختص به برخی شرایط با فعالیت های خاص باشد و نیز بر اهداف کلی مشاوره در مدارس تأکید داشته باشد. اهداف اصلی مشاوره، شامل موارد زیر است:

‎ در ابتدا، ایجاد رابطه ی نزدیک با دانش آموز از طریق گفت وگو (صحبت کردن، گوش دادن و توجه به چیزی که وی نگفته است)

‎ فرا خواندن یا دادن اطلاعات با ارائه چیزی که دانش آموز می خواهد بداند و آنچه که دیدگاه و آرزوهای او در ارتباط با مدرسه و خانواده است. در واقع شناخت نگرانی های دانش آموز و اهمیت دادن به مسائل او با ‎ شنیدن صحبت های دانش آموز مورد نگرانی هایش

‎ بررسی ارتباط با خانواده، دوستان و مدرسه دانش آموز، از دیگر وظایف مشاور است. این که چه شخصی می‎تواند مؤثرتر عمل کند و در حل مشکل دانش آموز مفید باشد

در نهایت وظیفه مشاور، کمک به کنترل نگرانی ها از طریق یاری به دانش آموز در دیدن موقعیت از دیدگاه های متفاوت، افزایش و ارتقای نظریه های شناخته شده از طریق آن است.

دانش آموزان در جریان تحصیل با مشکلات زیادی مواجه می شوند که مشاور می تواند در رفع این مشکلات کمک های مؤثری به دانش آموزان ارایه دهد که پاره ای از این مشکلات را می توان به شرح زیر شمرد:

ضعف پایه تحصیلی:

در مورد چنین دانش آموزانی مشاور باید برای فراگیری دروس پایه از نقطه ای که ضعف دارد برنامه ریزی کند و با کمک خانواده، ضعف پایه ای او را جبران کند. فشار آوردن و وادار کردن دانش آموز به زحمات شبانه روزی در سطح بالای تحصیلی بدون توجه به پایه بی فایده است. آماده کردن دانش آموز و اولیای وی برای چنین برنامه ای نیاز به جلسات مشاوره ای دارد که متولی آن مشاور مدرسه است.

کمبود انگیزه تحصیلی:

برخی از دانش آموزان از نظر هوشی در حد طبیعی هستند و ظرفیت لازم برای یادگیری را دارند؛ اما انگیزه ای برای درس خواندن ندارند. در مورد این گونه دانش آموزان که تعدادشان نیز کم نیست، مشاور باید علت تنبلی را جست وجو و برای درس خواندن آن ها ایجاد انگیزه کند. مشاوران با همکاری سایر عوامل آموزشی و پرورشی می توانند در سه سطح پیش گیری اولیه، ثانویه و ثالث اقدام به فعالیت کنند. مدرسه مکان مناسبی برای اجرای برنامه های پیشگیری از مشکلات روانی و عاطفی است و بخش مهمی از رسالت مدرسه به آموزش سازگاری عاطفی فرد در زندگی اختصاص دارد. لذا مدرسه بهترین فضا و فرصت برای آموزش ترویج شیوه های سازگاری صحیح در زندگی فردی و اجتماعی است. مشاوران بعد از پیگیری اولیه با آموزش مهارت های زندگی و با ارایه ی خدمات راهنمایی، مشاوره و اطلاع رسانی در زمینه های تربیتی، تحصیلی و شغلی و تسهیل روند ارضای نیازهای اساسی دانش آموزان، از جمله شکوفایی استعدادها و توان مندی ها، احساس خود ارزش مندی و اعتماد به نفس، خودشناسی و ارتقای سلامت روانی آنان نقش مؤثری را ایفا می کنند. این گونه خدمات از طریق تدریس درس مهارت های زندگی در قالب ساعت پرورشی، اجرای آزمون ها و انجام فرایند هدایت تحصیلی و اطلاع رسانی شغلی و آموزش فرایند برنامه ریزی تحصیلی و طرح ریزی شغلی در فرصت های مناسب اجرا می شود.

آموزش شیوه های صحیح مطالعه و بهسازی حافظه:

برخی از دانش آموزان با وجود این که افت تحصیلی نشان نمی دهند، ممکن است نیاز به آموزش شیوه های صحیح مطالعه و روش های به سازی حافظه داشته باشند. آموزش چنین روش هایی می تواند به جلوگیری از اتلاف وقت دانش آموز و بالا بردن بهره وری او کمک کند. برنامه ریزی برای مطالعه، رعایت اصول یادگیری در برنامه ریزی برای مطالعه، رعایت ویژگی های حافظه های مختلف می تواند به دانش آموز کمک کند تا روش مطالعه صحیحی داشته باشد و نتیجه بهتری کسب کند.

نقش مشاور تحصیلی در کاهش اضطراب امتحان:

اضطراب، مرحله ی پیش رفته ی استرس مزمن است که خبر از خطری قریب الوقوع می دهد و شخص را برای مقابله با تهدید آماده می کند. روان شناسان، اضطراب را پاسخی سازش یافته تلقی می کنند و هرجا که موضوع امتحان و ارزشیابی به میان می آید، اضطراب هم پدیدار می شود. اغلب افراد در جلسه ی امتحان و یا قبل از آن درجاتی از اضطراب را دارا هستند. داشتن مقداری اضطراب در شرایط امتحانی کاملاً طبیعی و گاهی حتی ضروری است؛ چون موجب بالا نگه داشته شدن سطح انگیختگی فرد شده و عمل کرد او را بهبود می بخشد؛ اما در صورتی که میزان این اضطراب از حد طبیعی بالا برود باعث مختل شدن عملکرد فرد خواهد شد. بنابراین، مشاور تحصیلی تلاش می کند با آموزش شیوه های صحیح مطالعه، بالا بردن کارآیی حافظه، استفاده بهینه از زمان و استفاده از روش های آرامش ورزی،به دانش آموز کمک کند تا اطمینان و یقین نسبت به خود پیدا کند.

چنین دانش آموزانی افکاری از این قبیل دارند: «نمره ی کمی خواهم گرفت»، «خوب نخوانده ام»، «همیشه شکست می خورم» مشاور تحصیلی کمک می کند تا دانش آموز با تسلط بیش تری به مطالب مورد نظر سر جلسه امتحان حاضر شود. در صورت حاد بودن میزان اضطراب، دانش آموز به مراکز اختصاصی تر ارجاع داده می شود.

نقش مشاور تحصیلی در زمینه بررسی افت تحصیلی:

برخی از دانش آموزان ممکن است دچار افت تحصیلی شوند؛ از این رو یا خود به مشاوره تحصیلی مراجعه می کنند یا توسط مسئولین مدرسه به مشاور مدرسه معرفی می شوند. در هر حال، مشاور تحصیلی به بررسی مسئله ی افت تحصیلی می پردازد و برای بررسی احتمال وجود مشکل خانوادگی از خود دانش آموز و خانواده ی او کمک می گیرد. عوامل مدرسه را نیز مورد بررسی قرار می دهد و هم چنین به بررسی سلامت جسمی و روانی دانش آموز می پردازد. شناخت و پیدا کردن علت افت تحصیلی در گام اول قرار دارد. بعد از پیدا کردن علت، مشاور به کمک دانش آموز و در صورت لزوم خانواده او و مسئولین مدرسه به رفع آن علت اقدام می کنند؛ یا اینکه راهنمایی هایی به دانش آموزان برای رفع علت ارایه می شود و پیش رفت او مورد پیگیری قرار می گیرد. از جمله ی این راهنمایی، شامل شیوه ی افزایش انگیزش دانش آموز، آموزش شیوه های صحیح مطالعه، آموزش شیوه های مواجهه با تغییرات اساسی و غیره خواهد بود.

نقش مشاور در تأمین بهداشت روانی دانش آموز:

دانش آموزانی از سلامت روانی برخوردار هستند که اولاً خود را فردی ارزش مند و قابل احترام بدانند و به توانایی های خود اطمینان داشته باشند؛ ثانیاً بتوانند بدون دغدغه ی خاطر و ناراحتی با واقعیات زندگی مواجه شوند و کل وجودشان را همان گونه که هست بشناسند و بپذیرند؛ ثالثاً با آرامش خاطر و احساس امنیت و با شوق و امید زندگی کنند. دانش آموزی که با بحران و مشکل روانی مواجه است، توانایی ایستادگی در برابر فشارهای وارده را ندارد و در حل مشکلات به طور منطقی و سنجیده عاجز است. چنین دانش آموزی جهت حل مشکل و برقراری تعادل به مشاوره نیاز دارد. مشاور چشم انداز تازه ای را به ماجراهای ذهنی دانش آموز می گشاید. چشم انداز و نگاهی که به آدمی مجال زیستن می دهد و فرصتی فراهم می کند تا فرد خودش را در ذهنش بازسازی کند و قدرتی را در اختیار فرد می گذارد تا با بهره گیری نوع جدیدی از حضور خود را در پهنه ی روابط بین فردی تجربه کند. افزون بر این، مشاور، وظیفه ی نظارت بر خویش را نیز بر دوش می کشد.

نقش مشاوره تحصیلی در زمینه انتخاب رشته و راهنمایی شغلی:

در این زمینه مشاور به دانش آموز کمک می‌کند با اطلاع از ویژگیها و شرایط خود ، رشته‌ها و شرایط جامعه تصمیم مناسبی در مورد انتخاب رشته تحصیلی‌اش اتخاذ کند. چنین فرایندی چه در سال نهم و برای انتخاب رشته تحصیلی دوره متوسطه صورت گیرد و چه برای انتخاب رشته دانشگاهی تفاوت چندانی نمی‌کند. آشنایی مشاور با ویژگیها و مقررات موجود مربوط به هر دوره (متوسطه یا دانشگاهی) بسیار حائز اهمیت است. مشاور تلاش می‌کند علاوه بر اینکه مراجع را از جنبه‌های مختلف هوشی ، استعداد و علایق شناسایی کند بلکه این شناخت را با شناختهای خود دانش آموز درهم می‌آمیزد و با در نظر گرفتن مقررات بیرونی و شرایط ویژه جامعه اقدام به تصمیم گیری کنند.

ویژگیهای خود دانش آموز که باید شناسایی شوند عبارتند از: میزان بهره هوشی ، نمرات تحصیلی او، تعیین نقاط قوت و ضعف او در دروس مختلف ، بررسی علایق و استعدادهای او در زمینه رشته‌ها و مشاغل. برای اینکار گاهی مشاور از آزمونهایی چون تست هوش ، آزمون رغبت سنج و آزمونهای سنجش استعداد کمک می‌گیرد. از سوی دیگر باید دانش آموز شناخت کاملی نیز از خود رشته تحصیلی بدست آورد. اینکه چه دروسی در آن مطالعه می‌شوند، آینده شغلی آن چیست؟ و….

یک مشاوره تحصیلی از طریق مشاوره با دانش اموز به او در کسب مراحل زیر کمک می کند:

تعیین نمودن هدف مشخص و معین

ایجاد حس خونسردی و آرامش در دانش آموز

آموختن این نکته به دانش آموز که به حرف مردم اهمیت ندهد

بالا بردن و ارتقای اعتماد به نفس در دانش آموز

ایمان آوردن به پیروزی در نتیجه تلاش

حذف تمام موارد منفی در زندگی دانش آموز

طراحی یک برنامه جامع و هدفمند درسی با توجه به وضعیت (تحصیلی، روحی، معنوی و …) دانش آموز

مشاوره تحصیلی در دوره ابتدایی

در دوره ابتدایی آنچه که مورد نیاز دانش آموزان در مشاوره تحصیلی دبستانی ها است، اطلاع یافتن درباره چگونگی پیشرفت و پیدا کردن نقاط ضعف دانش آموزان در زمینه رفتاری و تحصیلی خصوصا در موارد مختلف درسی و به منظور رفع مشکلات دانش آموزان است. برای اینکه راهنمایی در این دوره به شکل بهتری به دانش آموزان ارائه شود باید مطالعاتی درباره دانش آموزان در بخش های زیر انجام شود:

از نظر شنوایی و بینایی مورد سنجش قرار گیرند

بررسی شود که آیا دانش آموزانی که در سال اول ثبت نام کرده اند آمادگی لازم برای ورود به مدرسه را دارند

بررسی وضعیت روانی–اجتماعی و خانوادگی دانش آموزان

بررسی شود که آیا دانش آموزان مطالب را می فهمند

بررسی شود آیا دانش آموزان درباره شناسایی حروف آشنایی دارند و می توانند بخوانند و بنویسند

بررسی شود آیا دانش آموزان در انجام چهار عمل اصلی مشکلاتی دارند

بررسی شود آیا دانش آموزان در یادگیری دروس پیشرفت دارند یا در این مورد ضعیف هستند

بررسی شود آیا دانش آموزان نیاز به شرکت در کلاس های تقویتی و معلم خصوصی دارند

مشاوره تحصیلی در دوره اول متوسطه

با ورود دانش آموز به دوره دوم تعلیمات عمومی بر نیازهایش اضافه می شود. یکی ازاین نیازها نیاز به مشاوره تحصیلی و مشاوره شغلی است. در پایان این دوره دانش آموز نیاز به مشاوره انتخاب رشته دارد که باید با دادن راهنمایی های لازم توسط اولیا، مدیران، معلمان و مشاوران دورنمای انتخاب رشته برای ورود به دوره های بعدی تحصیلی به وی ارائه شود.

بنابراین باید در مورد رشته های تحصیلی دوره دوم متوسطه و ضوابط ورود به هر یک و ارتباط با هریک از رشته های تحصیلی دانشگاهی و ارتباط این رشته ها با مشاغل مختلف جامعه اطلاعات جامع و دقیقی به دانش آموزان ارائه شود. خود شناسی از نظر شناخت علایق، استعدادها و خصوصیات شخصیتی که بتواند بر اساس آن در دوره های بعدی تصمیم گیری کند، نیز از جمله نیازهای دانش آموزان این دوره است.

بعضی از دانش آموزان دوره های اول متوسطه بنا به دلایلی مایل و یا قادر نیستند که به ادامه تحصیل بپردازند تا وارد دوره دوم متوسطه شوند. این گروه از دانش آموزان نیازمند کسب اطلاعات شغلی هستند. در این زمینه مشاور ضمن آشنا کردن دانش آموزان با امکانات شخصی و خانوادگی شان برای دیدن دوره های کار آموزی آنها را راهنمایی می کند.

مشاوره تحصیلی در دوره دوم متوسطه

یکی از وظایف و خدمات راهنمایی دوره متوسطه، مشاوره تحصیلی است. یکپارچگی دانش آموزان با تجارب تحصیلی، ضرورت راهنمایی را در دوره متوسطه بیش از پیش مطرح می سازد. موفقیت یا شکست تحصیلی دانش آموز سازگاری او با شرایط و موقعیت مدرسه است که آن را به صورت یک واحد اجتماعی در می آورد. هدف عمده خدمات مشاوره در دوره متوسطه شامل ارائه اطلاعات لازم درباره ی محیط فیزیکی مدرسه، برنامه های درسی متعدد، دروسی که در هر سال ارائه می شود، شرایط و ضوابط لازم برای قبول شدن و فارغ التحصیلی از دبیرستان، ارزش گذاری برای ادامه تحصیلات، فرصت ها و شرایط ورود به دوره های تحصیلی بعد از دبیرستان است.

دارا بودن رفتار اخلاقی مناسب و احساس مسئولیت در نقشی که ایفا می کنند.

دانش درباره اطلاعات به روز در زمینه تحصیلی، آموزشی، مسائل اجتماعی و تمایلات فردی که درخور مشاوره تحصیلی یا شغلی است.

توانایی برای اینکه به طور موثری با مراجعان و همکاران خود ارتباط برقرار کند و از سطح مناسبی از بیان استفاده کند.

بتواند به دانش آموز کمک کند که نگرانی های شخصی ، رشد شغلی و یادگیری های خودرا مرتفع کند. از تفاوتهای فردی بین مراجعان و به خصوص به تفاوتهای فرهنگی آگاه باشد، به آن احترام بگذارد و به طور موثری بین افراد تعامل برقرار کند.

برای طراحی کاربرد و ارزیابی برنامه مشاوره و راهنمایی در هدایت تحصیلی از مهارت های لازم برخوردار باشد.

یکی از خدمات مشاوره آشنا کردن دانش آموزان با توانایی ها و امکانات آنها است و یکی از امکانات فردی هر دانش آموز هوش فردی اوست. امروزه در فرایند تحصیلی–شغلی دانش آموزان از انواع آزمون های هوشی، استعداد، رغبت و شخصیت استفاده می کنند.

نتایج این آزمون ها همراه با سایر اطلاعات بدست آمده درمورد دانش اموزان به عنوان یکی از ملاک های هدایت تحصیلی آنان به شمار می رود و در هر یک از مقاطع تحصیلی راهنمایی با اهداف خاصی به دانش آموزان ارائه می شود.

یکی از مهمترین فعالیت های این موسسه در حیطه ی مشاوره تحصیلی، استعدادسنجی تخصصی و هدایت شغلی–تحصیلی می باشد.

گاه انتخاب هایی که دانش آموزان در زمینه رشته ها و مشاغل انجام می دهند عاری از هرگونه دلیل منطقی و اطلاعات مناسب است. معیارهایی که دانش آموزان در چنین مواردی برای انتخاب های خود برمی گزینند ملاک هایی کاذب و نامناسب است. مثل انتخاب رشته ریاضی فیزیک به خاطر وجهه اجتماعی آن یا به خاطر چشم و همچشمی و یا به خاطر دنباله روی از یک دوست و یا همراه با او بودن در طول تحصیل چنین انتخاب هایی به احتمال بیشتری محکوم به شکست خواهند بود.

مشاوره از آن جهت ضرورت می یابد که اهمیت چنین انتخاب هایی به دانش آموز گوشزد شود تا او ملاک های مناسبی برای تصمیمات خود اتخاذ کند و از احتمال شکست خویش در آینده پیشگیری نماید.

این موسسه به عنوان یکی از اولین مراکز علمی شناخته شده ای است که از سال ۱۳۸۶ تا کنون با بهره گیری از نخبگان علمی کشور و به صورت متمرکز در عرصه ی شناسایی و هدایت استعدادهای فرزندان برومند ایران اسلامی در دو سطح فردی و سازمانی همت گماشته است.

• سنجش ویژگی‌های شخصیتی دانش آموزان
• سنجش توانایی های دانش آموزان
• سنجش محیط شغلی مناسب برای هر یک از دانش آموزان
• ارائه خروجی های مستقل و تحلیلی آزمون برای والدین، معلم و مشاور
• دریافت نظرات مشاور و معلمان در رابطه با نتایج آزمون
• هدایت دانش آموزان به سوی مناسب ترین شغل و رشته تحصیلی
• شناخت تفاوت های فردی دانش آموزان
• ارائه مسیر شغلی و تحصیلی به دانش آموزان
• شکوفاسازی استعدادهای دانش آموزان

شناخت علایق

از طریق آزمون علایق شغلی، شما می توانید علایق درونی خود را شناسایی کنید و بدین ترتیب موفقیت بیشتری در انتخاب هایتان کسب نمایید.

شناخت توانایی ها

سامانه هشت برای سنجیدن توانایی‌ها، ۱۴ توانایی را می‌سنجند که به‌ تناسب تعدادی از آن‌ها برای احزار یک شغل مورد نظر ضروری می‌باشد. به کمک این آزمون ما به شما کمک خواهیم کرد تا توانایی های خود را بشناسید و از این طریق مشاغلی که بیشترین انطباق را با توانایی هایتان دارند، انتخاب نمایید.

شناخت ارزش‌های کاری

اینکه در هر شغل چه ارزش‌هایی برای فرد مهم تلقی می‌شود و یا چه چیزهایی برای فرد از ارزش آنچنانی برخوردار نیستند در آزمون‌های ارزش کاری که ۱۱ مورد هستند بررسی می‌شوند. از طریق این آزمون شما می توانید اهداف و انتظارات خود از شغل آینده را شناسایی کنید و با لذت و رضایت بیشتری ساعات کاری را سپری نمایید.

شناخت مشکلات تصمیم‌گیری

آزمون مشکلات تصمیم‌گیری به مشاور و والدین کمک می‌کند دلایل بی تصمیمی یا ضعف تصمیم‌گیری دانش‌آموز را شناسایی کرده و با کمک مشاور و تشخیص این عوامل، دانش آموز بتواند تصمیمی صحیح در مسیر انتخاب شغل و رشته تحصیلی اتخاذ نماید.

الف) شناخت مشاغل

پس از شرکت در آزمون هشت، این سامانه بیش از۵۰ شغل متناسب با شخصیت شما را که بر اساس میزان همبستگی بین ویژگی های شغل و نتایج آزمون های علایق شغلی، توانایی ها و ارزش های کاری مرتب شده اند به شما پیشنهاد می دهد. {تجزیه و تحلیل بیش از ۴۰۰۰ واحد شغلی}

ب) شناخت رشته های تحصیلی

پس از مشخص شدن شغل متناسب با ویژگی های شخصیتی، لازم است که راه رسیدن به این مشاغل در قالب رشته های تحصیلی را بشناسید. در این سامانه می توانید مناسب ترین مسیر تحصیلی را برای دستیابی به شغل مورد نظر،مشاهده و بررسی نمایید. {بررسی بیش از ۳۶۰۰ عنوان رشته تحصیلی}