هوش فضایی توانمندی شناخت نمودهای بصری و عینی می‌باشد به معنی توانمندی شناخت اشکال و اشیا، توانایی ایجاد اشکال و ساخت‌های باطنی و عقلی متبحرانه برای تحلیل و پاسخ به مسائل.
با استفاده از این هوش شخص توانایی این که اشکال را در فکر خود جا به جا کند و دوران دهد و به گونه‌ای کامل و فرامون آن‌ها را در فکر خود تجسم کند
توانمندی ادراک و تصورات فضایی (دیداری)، ترسیم طرح‌ها و دیاگرام‌ها، تخیلات و خیال بافی، تمایل به فیلم تماشا کردن، علاقه به امور نمادین و ذهنی و نقشه‌ای.
افراد دارای هوش فضایی (دیداری) با عکس‌ها و شکل‌ها تامل میکنند و برای کسب داده‌ها و مفروضات الزامی است که یک شکل و قالب تصویری بسازند.
افراد دارای هوش فضایی علاقمند به مشاهده طرح‌ها، دیاگرام‌ها، عکس‌ها و ویدئو‌ها می‌باشند. توانایی‌های آن‌ها مشتمل بر: شناخت دیاگرام‌ها و اشکال، بوجود آوردن تماثیل و داستان‌های بصری، شناخت جهت شناسی عالی، توانایی تغییر دادن عکس‌ها، بازسازی کردن، وصف عکس‌های بصری و… می‌باشد.
هوش فضایی کودکان
پیش از آن که پدیده‌ای را تماماً بشناسیم ، بایست آن را رویت کنیم. در این مورد نگریستن بر واژهها والفاظ ارجح‌تر می‌شود. کودک از راه نگریستن اندک اندک به وضعیت خود در این جهان شناخت به دست می‌آورد و آن را تصدیق میکند.
ردلف آرنهایم عقیده دارد: که با اهمیت‌ترین کارکرد‌های ذهنی از بینش ما از پیرامونمان متاثر است. از دیدگاه او تصور دیداری نخستین سرچشمه ذهن می‌باشد.
او معتقد است اگر افراد نتوانند تصویر فکری پویش‌ها و مضمون‌ها را در فکر خود تجسم کنند نمی‌توانند به روشنی در مورد آن بیندیشند. این ادراک تصوری یا دیداری علاوه براین اسباب مهمی برای پاسخ به مسائل به شمار می‌آید.
هوش فضایی یا دیداری به کودکان مدد می‌رساند تا در عکس‌های محسوس ولی دارای تناقض پدیده‌های زیادی را تشخیص دهند. کودکان خردسال توانمندی ثبت کردن و یادآوری روال‌ها را دارند اما تشریح این روال‌ها در قالب واژهها یا از طریق ترسیم طرح‌ها برای آن‌ها دشوار است.
تثبیت کردن اشکال فضایی و مرتب کردن معلومات و داد‌ه‌های متفرق به شکل نقشه‌های طولانی ، امری است که برای کودکان دشوار می‌باشد.
شناخت فضایی کودک بسیار زودتر از نشانه‌های سمبلیک هوش زبانی و هوش ریاضی کودک نمو پیدا میکند و اسباب اثربخشی در زمینه فراگیری‌های بدوی در کودک به دست میدهد. کودکان قادرند پیش از این که توان مطالعه عبارات را داشته باشند تصاویر کتاب‌ها را درک و تفسیر کنند.
هوش فضایی (دیداری) از دو بخش عمده شکل گرفته است:
جز نخست آن مشتمل بر فهم درست و ژرف و نظارت معطوف بر دنیای فضایی با پیرامون و حول و حوش کودک می‌باشد، بخش بعدی مشتمل بر توانمندی فهم در تبدل و دگرگونی در پدیده‌هایی است که در پیرامونش رویت کرده و آن‌گاه در فکر و تصورات خود آن را به فرم یا شکل تازه‌ای عوض کرده است.
کودکی که هوش فضایی بالایی دارد به طور معمول برای تعقل و تفکر کردن به تصاویر فکری خود مراجعه می کند و از عکس هایی که مجسم کرده مدد می گیرد.
هنگامی که قصد دارد مفروضاتی را به خاطر آورد عکس‌های ذهنی آن را یادآوری میکند. برای به حافظه محول کردن و اندوختن داده‌ها در حافظه‌اش تلاش می کند که آن‌ها را به شکل گروه‌های تصویری و صورت‌های گوناگون در حافظه ذخیره کند.
کودکی که هوش دیداری تعلیم دیده‌ای دارد پذیرش دیگر حس‌های خود خود را از گذرگاه آن تشریح و تحلیل میکند. به طور مثال قادر است که برای رایحه‌های گوناگون قالب و رنگ مخصوصی را تصور کند یا قادر است که هر واژه‌ای را که گوش میدهد در خاطرش تصویرگری کند.
طعم‌ها و واکنش های متفاوت برای او متذکر افکار، اشکال، رنگ‌ها و سمبل‌های ویژه‌ای هستند. از این رو این گونه کودکی قادر است در پیرامون خود یا در حافظه‌اش امور و پدیده‌هایی را مشاهده کند یا به اموری توجه داشته باشد که اشخاص دیگر نمی‌توانند آن را مشاهده کنند، یا به راحتی از آن صرف نظر میکنند.
به علاوه توانایی ایجاد و ابداع کار‌های تازه را با استفاده از شیوه‌های تصویری دارد. به طور مثال با تعیین معیار از پدیده‌هایی که مشاهده میکند قادر است تصویرسازی، نگار گری، پیکره سازی انجام دهد یا با تمرکز بر پیرامونش و با الگوپردازی، ابتکار و نوآوری‌های نوینی را محقق کند.
کودکانی که از این هوش برخوردارند و یا این توانایی در آن‌ها اندک اندک تعلیم و آموزش داده شود به تفاوت‌های جزئی و تیزنگری در مسائل توفیق می‌یابند توجه به شکل‌ها، ابعاد، گنجایش‌ها، نقشه‌ها، تناسب‌ها و قرینگی.
مکعب روبیک هوش فضایی را افزایش می دهد!
تحقیقات نشان میدهد حل مکعب روبیک میتواند تا حدود زیادی هوش فضایی را افزایش دهد زیرا با درک سازماندهی شده ی ساختار و تحولات مکانی برای رسیدن به هدف مورد نظر در ارتباط است.
همچنین هماهنگی و مهارتهای ادراکی–بصری بازیکن را افزایش میدهد. هوش فضایی که رابطه نزدیکی با هوش ادراکی-بصری دارد خودش را از راههای مختلفی نشان میدهد.
تفسیر و ترجمه و تبدیل حول یک تصویر ذهنی از ویژگی های هوش فضایی است. وقتی به یک کوهنورد نقشه و قطب نما کمک نمی کند هوش فضایی راه را به او نشان میدهد. از طریق هوش فضایی است که یک نقاش تعادل و ترکیب و نامناسب بودن یک نقاشی را درک میکند.
یک سفالگر، معمار و مجسمه ساز همه از هوش فضایی برای کارشان استفاده میکنند. توانایی تفکر یک استاد شطرنج، یک فرمانده جنگ و یک دانشمند فیزیک و همچنین توانایی آشنای تشخیص چهره ها و نام ها همه بخاطر هوش فضایی است.
هوش فضایی تنها توانایی های بصری نیست بلکه شامل تفکر انتزاعی و تحلیلی هم هست که فراتر از توانایی بصری است. نقشه ذهن و خطوط آن روش های هوش فضایی برای نمایش ساختار سازماندهی شده تفکر هستند.
این تفکر بصری نشان میدهد که چگونه افکار مختلف با هم ارتباط دارند، چگونه هم پوشانی می شوند یا چگونه کنار هم قرار می گیرند.
تفاوت های جنسی در هوش فضایی برجسته تر از سایر زمینه های هوش هستند. نمره های مردان بیشتر از زنان است. دانشمندان بر این باورند که ژنتیک در این موضوع نقش دارد.
مکعب روبیک هوش فضایی را افزایش می دهد.
hooshinoo.ir